عنوان مقاله: بررسي اثر متقابل نماتد ريشه گرهي Meloidogyne javanica و قارچ عامل پژمردگي ورتيسيليومي Verticillium dahliae روي نهال هاي برخي از ارقام زيتون
نویسندگان: سعيدي زاده آيت اله*, نياستي فهيمه
آدرس: * دانشكده علوم كشاورزي، دانشگاه شاهد
ما را در اینستاگرام دنبال کنید: 
zeytoonchi
چکیده:
در اين تحقيق نمونه برداري از قارچ Verticillium dahliae سويه غير برگريز (SS-4) از باغ هاي آلوده زيتون در ناحيه توشن واقع در جنوب شهر گرگان انجام گرفت. نماتد ريشه گرهي، Meloidogyne javanica، از نهال هاي زيتون آلوده جداسازي شده و بعد از شناسايي گونه، نماتد روي نشاهاي گوجه فرنگي رقم روتگرز تكثير گرديد. در اين آزمايش نهال هاي يكساله زيتون رقم زرد، روغني، كرونيكي (مقاوم به ورتيسيليوز) و مانزانيلا (حساس به ورتيسيليوز) در بستري از خاك لومي شني سترون كشت شدند. آزمايش بر اساس طرح كاملا تصادفي در 32 تيمار و پنج تكرار به صورت ذيل طراحي گرديد: شاهد، نماتد به تنهايي، قارچ به تنهايي و قارچ+نماتد. ميزان زادمايه نماتد با سه جمعيت (2000، 3000 و 4000) لارو سن دوم و در مورد قارچ 10 عدد ميكرواسكلروت در هر گرم خاك بستر براي هر گلدان تعيين گرديد. گلدان ها در شرايط گلخانه با نور طبيعي و دماي 25-27 درجه سلسيوس نگهداري شدند. پس از گذشت 10 ماه از مايه زني نهال ها از خاك خارج و پارامترهايي مانند وزن تر ريشه و ساقه، تعداد گال و توده تخم ايجاد شده در ريشه و ميزان درصد نشانه هاي بيماري در بخش هوايي نهال، قهوه اي شدن بافت آوندي، كاهش ارتفاع نهال و كلونيزاسيون بافت ريشه و ساقه توسط قارچ اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه حضور نماتد موجب كاهش كلونيزاسيون ريشه و ساقه توسط قارچ شده است و در مقابل وجود قارچ نيز سبب كاهش گالزايي و توليد توده تخم از سوي نماتد شده است. در حالي كه بيشترين درصد نشانه هاي بيماري روي بخش هوايي نهال ها در تيمارهاي قارچ+نماتد مشاهده گرديد. پژمردگي ناشي از فعاليت قارچ در بخش هوايي در تيمارهاي قارچ+نماتد، در رقم زرد از بيشترين مقدار برخوردار بود. كمترين شدت پژمردگي قارچي در رقم كرونيكي در تيمارهايي كه قارچ را به تنهايي دريافت كرده اند مشاهده شد. گالزايي و توليد توده تخم نماتد در ريشه به ترتيب در ارقام مانزانيلا، زرد، روغني و كرونيكي كاهش يافته بود (P≤0.05).
